Te kōrero ki āu tamariki mō te hauamaru-ahi

This page is available in English
View in English

He whakaaro pai te kōrero ki āu tamariki mō te haumarutanga-ahi, me pēhea e karo ai te kānga mai o tētahi ahi, ā, me aha ki te tūpono mai tētahi ahi i tō kāinga.

Ka taea e ngā tamariki kei te takiwā o te rima tau te pakeke te ako i ngā tohutohu ki te tūpono mai tētahi ahi. He akoranga taumano tēnei ka puritia e rātou kia pakeke rānō. Me mārama hoki ngā tamariki he mōrearea te ahi i ōna wā.

Te kōrero mō ngā whakaritenga ki te tūpono mai tētahi ohotata

Ki te kā mai tētahi ahi i roto i tētahi rūma, he tata ki te 3 mēneti kei te tangata e taea ai te puta i mua i te kikīnga o te rūma ki te auahi, ki te mura rānei e mate ai ia.

Ākona āu tamariki, ki te puta, ka noho ai ki waho ki te kā mai he ahi. Mehemea rātou ka kite, ka rongo rānei i tētahi pūoho auahi, tohutohungia rātou ki te:

  • Puta TERE atu i te whare (mā te rautaki putanga)
  • Karanga “He ahi, he ahi, he ahi!”
  • Haere ki te wāhi huinga haumaru.

Te kōrero mō te ahi

I a koe e kōrero ana mō te ahi, ka pātai pea ngā tamariki ki a koe mō te mate o te tangata i ngā ohotata ahi. E tika ana kia pono āu whakautu me te kore whakamataku i te tamaiti.

He pai te kōrero mō ngā kaipatuahi me ā rātou mahi whakaora tāngata. Heoi, i ētahi wā ka kore ngā kaipatuahi e whai wā ki te whakaora i ngā tāngata katoa. He wā hoki tōna ka kongange rawa te ahi, nō reira kāore e taea ana te whakaora tāngata.

Koirā te take he mea nui te whai pūoho auahi, rautaki putanga hoki kia mōhio ai me aha ki te kā mai he ahi. Kia mahara, e puta, ka noho ai ki waho.

Whāia te rauemi Māui tīnei ahi

He rauemi kura te ‘Māui tīnei ahi’ e aro ana ki te haumarutanga-ahi mō ngā tamariki. Kua whakawhanaketia e mātou mā te whakamahi i ngā ngā rautaki ako pai o nāianei mō te whakaako i te whakahaumarutanga ki ngā tamariki 5 me te 6 te pakeketanga. 

He tokomaha ngā tamariki ka hoki hiamo atu ki te kāinga nā ngā akoranga o te rauemi Māui tīnei ahi. He āheinga tēnei mōu, kia kōrerohia te haumarutanga-ahi i tō kāinga.

Ka whakatenatena te rauemi nei i ngā whānau ki te:

  • whakatinana i ngā paearu whakahaumaru
  • whakauru i ngā pūoho auahi ki ngā rūma moe, ngā ngā kauhanganui me ngā wāhi whakatā.

  • waihanga rautaki putanga e kitea ai ngā putanga e rua mai i ia rūma me tētahi wāhi haumaru hei huinga mō te whānau.
  • whakaharatau i te putanga mai i ia rūma o te whare, me te hui ki te wāhi haumaru.

Kei te tahu ahi tāu tamaiti?

E tuari ana te Ratonga Patuahi me ngā Ohotata o Aotearoa i tētahi rauemi utukore hei āwhina i ngā rangatahi e whakatinana mai ana i tētahi ratanga kino, mōrearea hoki ki te ahi.

Mō ētahi taipitopito anō, tirohia tā mātou aratohu me aha mehemea e tahu ahi ana tāu tamaiti.